September 8, 2024

๐“๐„๐Š๐๐ˆ๐Š๐” ๐Œ๐„๐’๐’๐Š ๐๐€๐‘๐“๐ˆ๐’๐ˆ๐๐€ ๐ˆ๐‡๐€ ๐ˆ๐Œ๐Œ๐„๐‘๐’๐ˆ๐Ž๐ ๐’๐“๐”๐ƒ๐˜ ๐•๐ˆ๐’๐ˆ๐“ ๐ˆ๐‡๐€ ๐๐€๐ˆ๐’ ๐€๐’๐„๐€๐

Tekniku husi Ministรฉriu Ensinu Supรฉrior, Siรฉnsia no Kultura, partisipa iha Immersion Study Visit iha Pais ASEAN, liuhusi Programa Futuru Lider ba ASEAN (FLBA), Ministรฉriu Negosiu Estranjeiru no Kooperasaun (MNEC โ€“ Sigla Portugรฉs), Timor-Leste nian, hodi kumprende diโ€™ak liu tan kona-ba assuntu ASEAN, atu bele apoiu ba Timor-Leste nia preparasaun hodi sai nudar membru plenu ba ASEAN iha futuru.

Ekipa tekniku sira neโ€™ebรฉ mak halao hola parte iha atividade ida neโ€™e, ho nia data partida neโ€™ebรฉ la hanesan hahu husi loron 15 to 16 Juรฑu 2024, no hafahe tuir kada ekipa husi kada Pais neโ€™ebรฉ mak sira sei destina ba hanesa, ๐“๐ž๐ค๐ง๐ข๐ค๐š-๐”๐‘๐, ๐’๐ซ๐š. ๐’๐ž๐ฅ๐ฒ๐š ๐…๐ซ๐ž๐ข๐ญ๐š๐ฌ (๐‘ฏ๐’ ๐’๐’Š๐’‚ ๐’…๐’†๐’”๐’•๐’Š๐’๐’‚๐’”๐’‚๐’–๐’ ๐’‰๐’‚๐’Ž๐’–๐’•๐’–๐’Œ ๐’‰๐’ ๐‘ฌ๐’Œ๐’Š๐’‘๐’‚ ๐’ƒ๐’‚ ๐‘ท๐’‚๐’Š๐’” ๐‘ฝ๐’Š๐’†๐’•๐’๐’‚๐’Ž๐’†), ๐“๐ž๐ค๐ง๐ข๐ค๐ฎ ๐ˆ๐ง๐Ÿ๐ซ๐š๐ฌ๐ญ๐ซ๐ฎ๐ญ๐ฎ๐ซ๐š (๐ƒ๐†๐๐…), ๐’๐ซ. ๐•๐š๐ฅ๐ž๐ซ๐ข๐š๐ง๐จ ๐๐š ๐’๐ข๐ฅ๐ฏ๐š (๐‘ฏ๐’ ๐’๐’Š๐’‚ ๐’…๐’†๐’”๐’•๐’Š๐’๐’‚๐’”๐’‚๐’–๐’ ๐’‰๐’‚๐’Ž๐’–๐’•๐’–๐’Œ ๐’‰๐’ ๐‘ฌ๐’Œ๐’Š๐’‘๐’‚ ๐’ƒ๐’‚ ๐‘ท๐’‚๐’Š๐’” ๐‘ฉ๐’“๐’–๐’๐’†๐’Š), no ๐“๐ž๐ค๐ง๐ข๐ค๐š โ€“ ๐ƒ๐๐‚๐„๐’, ๐’๐ซ๐š. ๐Œ๐š๐ซ๐ข๐š ๐…๐š๐ญ๐ข๐ฆ๐š ๐๐š๐ซ๐ซ๐ž๐ญ๐จ ( ๐‘ฏ๐’ ๐’๐’Š๐’‚ ๐’…๐’†๐’”๐’•๐’Š๐’๐’‚๐’”๐’‚๐’–๐’ ๐’‰๐’‚๐’Ž๐’–๐’•๐’–๐’Œ ๐’‰๐’ ๐’†๐’Œ๐’Š๐’‘๐’‚ ๐’ƒ๐’‚ ๐‘ท๐’‚๐’Š๐’” ๐‘ฐ๐’๐’…๐’๐’๐’†๐’”๐’Š๐’‚).

Objetivu husi visita estudu ida neโ€™e, ho nia foku prinsipal ba iha area estudu tolu (3) hanesan: Human Development, Sustainability no Economic Growth. Neโ€™ebรฉ mak fo oportunidade ba partisipantes sira, atu hodi aprofunda koรฑesimentu no estudu estratรฉgias sira neโ€™ebรฉ mak bele fo apoiu ba setor sira neโ€™ebรฉ liga ho area 3 neโ€™ebรฉ refere, atu kontribui ba Timor-Leste nia prezensa iha ASEAN nian, liu-liu prepara Timor atu alinha ho sistema neโ€™ebรฉ mak existe iha ASEAN rasik.

Atividade neโ€™ebรฉ mak existe iha Visita Estudu ida neโ€™e, partisipantes sira sei halao visita, diskusaun troka ideias no koรฑesimentu ho instituisaun setores estratejikus sira neโ€™ebรฉ mak existe iha kada nasaun destinadu ida-idak nian hanesan, Setor Publiku/Privadu, empresas, Universidade, Instituisaun Internasional sira, Turismo no setor seluk tan neโ€™ebรฉ mak kontribui makas ba iha desenvolvimento sustentรกvel iha kada nasaun destinadu ida-idak nian.

๐—ฃ๐—ผ๐—ฟ๐˜๐—ฎ๐—ป๐˜๐—ผ, ๐—ฎ๐—น๐—ฒ๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ ๐—ป๐—ฒโ€™๐—ฒ, ๐—ฝ๐—ฟ๐—ผ๐—ด๐—ฟ๐—ฎ๐—บ๐—ฎ ๐—™๐˜‚๐˜๐˜‚๐—ฟ๐˜‚ ๐—Ÿ๐—ถ๐—ฑ๐—ฒ๐—ฟ ๐—ฏ๐—ฎ ๐—”๐—ฆ๐—˜๐—”๐—ก (๐—™๐—Ÿ๐—•๐—”), ๐—ฟ๐—ฎ๐˜€๐—ถ๐—ธ ๐—ต๐—ฎ๐—ป๐—ฒ๐˜€๐—ฎ๐—ป ๐—ฝ๐—ฟ๐—ผ๐—ด๐—ฟ๐—ฎ๐—บ๐—ฎ ๐—ถ๐—ฑ๐—ฎ ๐—ป๐—ฒโ€™๐—ฒ๐—ฏรฉ ๐—บ๐—ฎ๐—ธ ๐—ผ๐—ฟ๐—ด๐—ฎ๐—ป๐—ถ๐˜‡๐—ฎ ๐—ต๐˜‚๐˜€๐—ถ ๐—ฉ๐—ถ๐—ฐ๐—ฒ-๐— ๐—ถ๐—ป๐—ถ๐˜€๐˜๐—ฟ๐—ฎ ๐—”๐˜€๐˜€๐˜‚๐—ป๐˜๐˜‚ ๐—ฏ๐—ฎ ๐—”๐—ฆ๐—˜๐—”๐—ก ๐—ต๐˜‚๐˜€๐—ถ ๐— ๐—ถ๐—ป๐—ถ๐˜€๐˜รฉ๐—ฟ๐—ถ๐˜‚ ๐—ก๐—ฒ๐—ด๐—ผ๐˜€๐—ถ๐˜‚ ๐—˜๐˜€๐˜๐—ฟ๐—ฎ๐—ป๐—ท๐—ฒ๐—ถ๐—ฟ๐˜‚ ๐—ป๐—ผ ๐—ž๐—ผ๐—ผ๐—ฝ๐—ฒ๐—ฟ๐—ฎ๐˜€๐—ฎ๐˜‚๐—ป, ๐—ฎ๐˜๐˜‚ ๐—ต๐—ผ๐—ฑ๐—ถ ๐—ณ๐—ผ ๐—ธ๐—ฎ๐—ฝ๐—ฎ๐˜€๐—ถ๐˜๐—ฎ๐˜€๐—ฎ๐˜‚๐—ป ๐—ฏ๐—ฎ ๐—Ÿ๐—ถ๐—ฑ๐—ฒ๐—ฟ ๐—ท๐—ผ๐˜ƒ๐—ฒ๐—ป ๐˜€๐—ถ๐—ฟ๐—ฎ, ๐—ต๐—ผ๐—ฑ๐—ถ ๐—ธ๐˜‚๐—บ๐—ฝ๐—ฟ๐—ฒ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ ๐—ธ๐—ผ๐—ป๐—ฎ-๐—ฏ๐—ฎ ๐—”๐—ฆ๐—˜๐—”๐—ก ๐—ป๐—ผ ๐—ฎ๐—ฝ๐—ผ๐—ถ๐˜‚ ๐—ฏ๐—ฎ ๐—ง๐—ถ๐—บ๐—ผ๐—ฟ-๐—Ÿ๐—ฒ๐˜€๐˜๐—ฒ ๐—ป๐—ถ๐—ฎ ๐—ฎ๐—ฑ๐—ฒ๐˜€๐—ฎ๐˜‚๐—ป ๐—ฏ๐—ฎ ๐—”๐—ฆ๐—˜๐—”๐—ก ๐—น๐—ถ๐˜‚๐—ต๐˜‚๐˜€๐—ถ ๐—ธ๐—ผ๐—ป๐˜๐—ฟ๐—ถ๐—ฏ๐˜‚๐—ถ๐˜€๐—ฎ๐˜‚๐—ป ๐—ฎ๐—ฏ๐—ถ๐—น๐—ถ๐—ฑ๐—ฎ๐—ฑ๐—ฒ ๐—ป๐—ฒโ€™๐—ฒ๐—ฏรฉ ๐—บ๐—ฎ๐—ธ ๐˜€๐—ถ๐—ฟ๐—ฎ ๐—ถ๐—ต๐—ฎ.

Partisipantes sira neโ€™ebรฉ mak hola parte iha programa neโ€™e rasik, mai husi Setor Publiku no Privadu sira hanesan, Instituisaun do Governo nian, NGO, Universitarius, Ajensia Nasional no Internasional, inklui mos empresarius no inovadores (freelancer).

Tuir planu neโ€™ebรฉ mak iha, atividade visita estudu refere sei halao durante loron 10, tuir horariu neโ€™ebรฉ mak existe tuir kada ekipa husi kada Pais destinadu ida-idak nian.

0Shares